به گزارش راهبرد معاصر؛ علی عباسیمزار، «مسئله مهم، مسئله اقتصاد است اما نه اینکه ما به این بهانه از مسئله فرهنگ غفلت کنیم.» جمشید جعفرپور نماینده مردم لارستان، خنج و گراش و رئیس کمیسیون فرهنگی مجلس شورای اسلامی در گفتوگو با خبرنگار پارلمانی خبرگزاری فارس ضمن اشاره به مشکلات اقتصادی و ضرورت اتخاذ راهحل فوری برای حل مشکلات معیشتی مردم اما تاکید دارد که نباید از فرهنگ غفلت کرد. او معتقد است: «عملکرد دولت در پرداختن به فرهنگ مقاومت و توجه به این بعد از فرهنگ که نیاز اصلی ما برای مقابله با توطئههای دشمن است ضعیف بوده و ما شاهد رویکردهای فرهنگی خنثی و به تعبیری سکولار در کشور هستیم.»
جعفرپور در بخش دیگری از گفتوگوی تفصیلی با فارس میگوید: «اعزام حجاج ایرانی به بیتاللهالحرام که از 17 تیرماه آغاز شده تا 23 مرداد ادامه خواهد داشت و پس از ده روز بازگشت حجاج به کشور آغاز خواهد شد اما مشکلی که وجود دارد این است که مسئول قبلی ایرانایر در نامهای خطاب به مقامات سعودی عنوان کرده که جابهجایی حجاج ایرانی تماما توسط پروازهای ایران ایر انجام میشود و طرف سعودی هم همین را بهانه قرار داده و اعلام کرده که همانند سالهای گذشته که 50 درصد جابهجایی حجاج توسط پروازهای سعودی انجام میشد امسال طرف سعودی این مسئولیت را نمیپذیرد و حجاج ایرانی تماما با پروازهای ایرانی باید جابهجا شوند و این کار فقط باید توسط پروازهای شرکت ایرانایر انجام شود و این شرکت نمیتواند همچون گذشته از توان ماهان و قشمایر استفاده کند.» وی در ادامه با تشریح برنامههای سازمان فرهنگ و ارتباطات در کشورهای مختلف افزود: «با توجه به اینکه بودجه دفاتر سازمان فرهنگ و ارتباطات در خارج از کشور ارزی است و نه ریالی و متأسفانه به دلیل مشکلات مالی و گرانی قیمت ارز دفاتر این سازمان با مشکلات جدی مواجه شدهاند و بسیاری از این دفاتر در حال تعطیل شدن است.»
مشروح گفتوگوی رئیس کمیسیون فرهنگی مجلس با فارس را در ادامه میخوانید:
با وجود ناکارآمدی شاهد تکرار ثبت سفارش کالاها در سال 98 هستیم
فارس: امروزه یکی از معضلات و چالشها در سطح کشور، مشکلات اقتصادی است که مردم را در معیشت روزمرهشان با مشکل مواجه کرده، عملکرد دولت برای اداره این وضعیت و بهبود وضعیت معیشتی مردم را چگونه ارزیابی میکنید؟
جعفرپور: امروز مهمترین مسئله کشور و مردم ما مسئله اقتصاد و معیشت است. طبیعی است که بخشی از این شرایط ناگواری که به مردم تحمیل شده ناشی از بیرون و شرارتهای دشمن است. اما بخشی از این مشکلات ناشی از سوءمدیریت و سوءتدبیر در عرصه داخل است که اگر ما بتوانیم مسائل داخلی خودمان را که ارتباطی هم با کمبودهای ناشی از تحریم ندارد به درستی مدیریت کنیم، میتوانیم بخشی از این ناگواریها را به شرایط قابلتحملتر تبدیل کنیم که این مسئله به افراد تصمیمگیر و نگاهی که بر تصمیمگیریها حاکم است بازمیگردد.
موضوع معیشت مردم از آن مسائلی است که ما باید حتما از آن با سربلندی عبور کنیم. در این مسئله نگاههایی وجود دارد. یکی از انتقاداتی که شخص بنده دارم این است که ما به جای اینکه به دنبال حل خود مشکل باشیم، مسائل حاشیهای و پیرامونی را مدنظر قرار میدهیم و این مسائل حاشیهای برای ما اولویت پیدا میکند. در بحث تخصیص کالابرگ برای تامین کالاهای اساسی در بودجه سال ۹۸ بنده و دوستان در فراکسیون نمایندگان ولایی بر این اعتقاد بودیم که حتما باید با تخصیص کالابرگ و کارت الکترونیکی برای تامین کالاهای اساسی، مردمی را که در شرایط سخت فعلی اقتصادی دچار مشکل شدهاند، از این وضعیت عبور دهیم، اما بعضیها با این شعار که دوران کالابرگ و دوران کوپن گذشته، مگر ما در سال ۵۷ به سر میبریم و امثال این صحبتها، این تصمیم را ناکارآمد کرده و الان آنچه که در قانون بودجه آمده این است که کالابرگ یکی از ابزارهایی است که در اختیار دولت گذاشته شده و در کنار کالابرگ هر روش دیگری را هم که دولت خودش مناسب بداند، ذکر شده و حتی روش ناکارآمدی را که ما سال گذشته تحت عنوان ثبت سفارش تجربه کردیم، جزو این روشها آورده شده است.
در سال گذشته با وجود دلارهای دولتی که برای ثبتسفارش کالاها توسط واردکنندگان در اختیار آنها قرار داده شد، اما کالاهای وارداتی با قیمت ارزان در اختیار مصرفکنندگان قرار نگرفت و هیچ نظارت و کنترلی هم بر نحوه ورود و توزیع کالاهای اساسی در اکثر موارد وجود نداشت. بخشی از این مسائل به برآیند نگاههایی که در مجلس وجود دارد بازمیگردد. مجلس ترکیبی است از چند نگاه به مسائل و برایند آن این شده که همه این راهها در اختیار دولت قرار گیرد و هنوز هم ما شاهد نابسامانی و بلاتکلیفی در این حوزه هستیم. با وجود اینکه سه ماه تمام از سال گذشته و ما وارد ماه چهارم شدیم، هنوز دولت بر تصمیمش برای تامین کالای اساسی موردنیاز مردم مشخص نیست و برنامهاش را برای این موضوع اعلان نکرده است.
مسئله اقتصاد، مهمترین مسئله ماست و ما به هر طریقی که باشد باید از این بحران عبور کنیم. به ویژه برای اقشار آسیبپذیر باید تدابیر لازم در نظر گرفته شود. مردم روستاها و ساکنان مناطق مستضعفنشین شهرها و نیز طبقات متوسط به پایین حافظان انقلاب و مدافعان همیشگی انقلاب بودهاند. در همه انتخابها به صحنه میآیند و به انتخابات رونق میدهند و دموکراسی را در کشور به نمایش میگذارند و به جهانیان نشان میدهند و همینها پای جنگ و همچنین کمبودها ایستادهاند. پس ما موظفیم در گام اول یک طراحی داشته باشیم که از این اقشار حفاظت کنیم. یک خانواده باید مطمئن باشد که در ماه یکی یا دو کیلو گوشت را میتواند تامین کند، لذا ما حتما باید تدابیر صحیح اقتصادی ولو اینکه از دید عدهای شیک و لاکچری هم نباشد را در کشور پیاده کنیم و از انگی هم که به ما میچسبانند هم هراسی نداشته باشیم. باید مسئله مردم را حل کنیم. به عقیده بنده باید کالابرگ الکترونیکی برای مردم پیشبینی شود. مردم بدانند در طول هر ماه اقلام ضروری موردنیازشان تامین میشود تا در گرداب مشکلات گرفتار نشوند. مسئله مهم، مسئله اقتصاد است اما نه اینکه ما به این بهانه از مسئله فرهنگ غفلت کنیم.
* صندوقهای بازنشستگی باید از چنگال افراد خاص خارج شوند
فارس: با توجه به گذشت چند ماه از وزارت آقای شریعتمداری در وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی، حرف و حدیثهای مختلفی در مورد توفیق یا عدم توفیق وی در وزارت کار مطرح میشود. بعضی میگویند عملکرد وی در این مدت کوتاه با توفیقاتی همراه بوده و برخی نیز انتقاداتی را متوجه وی میدانند، شما عملکرد آقای شریعتمداری را در وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی چگونه ارزیابی میکنید؟
جعفرپور: شفافسازی یکی از محورهایی است که آقای شریعتمداری در کارش مدنظر قرار داده و این مسئلهای است که میتواند جلوی بسیاری از تخلفات را بگیرد. اخباری که جدیدا از برخی مدیرانی که حقوق بالا دریافت میکردند منتشر شده، نتیجه شفافسازیهایی است که آقای شریعتمداری به دنبال آن بوده، اینکه اسامی اعضای هیات مدیرهها اعلام شود از آثار شفافسازیهاست، اما در کنار اینها توقعی که وجود دارد هنوز برآورده نشده است. صندوقهای بازنشستگی باید از چنگال افراد خاص خارج شوند و به دست افراد متعهد و متخصص سپرده شود و اینگونه نباشد که به یک یا چند فامیل سپرده شود تا این صندوقها خودگردان شوند. الان صندوقهایی که باید در خدمت بازنشستگان و اقشار آسیبپذیر باشند خودشان سال به سال از دولت در بودجه پول میگیرند و این خلاف هدفی است که در تاسیس این صندوقها بوده، امیدواریم مدیران لایقی فارغ از ارتباطات و سهمخواهیهایی که افراد دارند و منصوبین خودشان را در این صندوقها به کار میگیرند، بر سر کار بیایند و کار بهگونهای مدیریت شود که صندوقهای بازنشستگی به سوددهی برسند و بتوانند در خدمت اقشار آسیبپذیری که جزو خانواده تامین اجتماعی هستند قرار بگیرند.
*نوسان در جایگاه کاغذ برای دریافت ارز واردات
فارس: به دنبال افزایش قیمت ارز در کشور شاهد افزایش قیمت کاغذ در کشور بودیم که مشکلات زیادی را هم برای نشریات و هم برای صنعت چاپ و نشر و... در کشور به وجود آورد. آیا تدبیری برای کاهش قیمت کاغذ و حل این معضل در کشور اندیشیده شده است یا خیر؟
جعفرپور: ما اخبار ضد و نقیضی را در زمانهای مختلف در رابطه با قیمت کاغذ شنیدهایم. از ابتدای سال جاری کاغذ جزو گروه اول کالاهایی بود که ارز ۴۲۰۰ تومانی به آن تعلق میگرفت. یک بار در اردیبهشتماه کارگروه مربوط به این موضوع اعلام کرد که کاغذ به گروه دوم یعنی ارز نیمایی منتقل شده که مجدد این موضوع تکذیب شد. تمام تلاش ما بر این بوده که کاغذ جزو ملزومات و موارد اساسی مورد نیاز جامعه است و اگر کاغذ را از سبد گروه یک خارج کنیم، فشار زیادی به اقشار فرهنگی و مصرفکنندههای کالاهای فیزیکی فرهنگی وارد میشود.
* پیشفروش کتاب چاپ نشده بر اثر گرانی کاغذ
در نمایشگاه کتاب امسال حتی موردی به من گزارش شد که فرد اصلا یک جلد کتاب هم در نمایشگاه نداشت و کتاب را اول سفارش میگیرد و بعد چاپ میکند و این نشان میدهد که تا به این حد موضوع کاغذ حساس شده که ناشر حتی نمیتواند ۵۰ تا ۱۰۰ جلد کتاب را در نمایشگاه در معرض فروش قرار دهد و از فرد متقاضی سفارش میگیرد و بعد کتاب را در اختیار وی قرار میدهد. این مسئله ناشی از افزایش قیمت کاغذ بوده است. تیراژها و شمارههای چاپ از ۱۰ هزار و ۲۰ هزار تا به ۵۰۰ عدد کاهش پیدا کرده، ورقهای داخل روزنامهها یا قدش کوتاهتر شده یا تعداد اوراقش کمتر شده و اینها آسیبهایی است که بر اثر گرانی کاغذ وارد شده است.
عملکرد نظارتی ما در کمیسیون فرهنگی مجلس بر این مبنا بوده که به وزارت ارشاد کمک کنیم تا کاغذ را جزو گروه یک برای دریافت ارز دولتی نگاه دارد. کاغذ مصرفی ما بیش از مقدار کاغذی است که در داخل تولید میشود و ما هر سال ناچار از واردات هستیم. مهم این است که این واردات بههنگام و با قیمت مناسب در اختیار مصرفکننده یعنی همان اصحاب فرهنگ قرار گیرد. آخرین وضعیتی که ما در جریان آن قرار داریم آن است که کماکان کاغذ در گروه یک برای دریافت ارز دولتی نگه داشته شده، البته داستان مربوط به کاغذ متلاطم است که ممکن است در مدت کوتاه تغییراتی ایجاد شود، اما آخرین خبری که من دارم این است که کاغذ در گروه یک کالاها برای دریافت ارز ۴۲۰۰ تومانی برای واردات قرار دارد.
عربستان به خاطر ناتوانی در تأمین امنیت دعای کمیل حجاج را در بقیع برگزار نمیکند
فارس: با توجه به اینکه زمان اعزام حجاج به سرزمین وحی آغاز شده، وضعیت حجاج ما در مناسک حج در عربستان چگونه خواهد بود؟ آیا پیشبینیهای لازم برای رفاه حال حجاج انجام شده است؟
جعفرپور: مسئله حج را میتوان به دو قسمت تقسیم کرد؛ یکی بحث محتواهای فرهنگی و دینی حج و دیگر بخش مادی و مسائل سختافزاری و رفاه حال حجاج. در رابطه با بخش اول یعنی محتواهای فرهنگی و دینی برابر گزارشاتی که مسئولان سازمان حج و بعثه به ما دادهاند، همانند یکی دو سال گذشته دعای کمیل در بقیع برگزار نمیشود و علت آن هم این است که طرف سعودی اعلام کرده که امکان تامین امنیت را در بقیع برای حجاج ندارد و دعای کمیل در هتلها برگزار میشود. موضوع برائت از مشرکین همانند سابق در منا برگزار میشود و به طور کلی برنامه فرهنگی حج از لحاظ محتوایی با سال گذشته تفاوتی ندارد و تغییری در آن صورت نگرفته است.
عربستان چگونه از زیر بار انتقال حجاج ایرانی شانه خالی کرد
در بحث سختافزاری و جنبه مادی حج و بحث رفاه حجاج ما یک نگرانی داریم و آن نگرانی بابت نقل و انتقال حجاج است. هر ساله ۵۰ درصد نقل و انتقال را هواپیماهای سعودی تقبل میکردند که امسال طرف سعودی این تعهد را نپذیرفته و تمام پروازها باید توسط شرکت ایرانایر انجام شود. البته این کار به دلیل بیتدبیری بعضی از مسئولان خودمان در ایران ایر اتفاق افتاده و این مسئولان با کاری که کردند بهانهای به دست عربستان دادند که طرف سعودی از زیر بار انجام این کار شانه خالی کرده است. به این ترتیب که مسئول سابق ایرانایر نامهای را به طرف سعودی ارسال و عنوان کرده که ما خودمان توان این را داریم که جابجایی حجاج را تماما توسط پروازهایمان انجام دهیم و کار نقل و انتقال حجاج ایرانی توسط خودمان انجام شود و طرف سعودی هم این موضوع را بهانه کرده و همه بار را به گردن هواپیماهای ایرانی انداخته.
نکته دیگر این است که هواپیماهایی که امکان حضور در عربستان را دارند و از استانداردهای لازم برای این موضوع برخوردارند، هواپیماهای شرکت ایرانایر، قشمایر و ماهان است و سال گذشته هم در رابطه با سهم ۵۰ درصد هواپیماهای ایران، ایرانایر از توان قشمایر استفاده کرده بود و ۲۵ درصد هواپیماهای ایرانایر و ۲۵ درصد هواپیماهای قشمایر بودند که کار نقل و انتقال حجاج را انجام میدادند و 50 درصد کار هم که بر عهده طرف سعودی بود.
از سوی دیگر امسال عربستان این موضوع را که ایرانایر از توان دیگر شرکتها برای نقل و انتقال حجاج استفاده کند را نیز منع کرده و این شرکت دیگر نمیتواند از توان ماهان و قشمایر برای جابجایی حجاج استفاده کند و بدین ترتیب صد درصد پرواز حجاج باید توسط ایرانایر انجام شود. تعداد حجاج ما در حج امسال ۸۶ هزار و ۵۰۰ نفر است که از ۱۷ تیرماه اولین پرواز به سمت سرزمین وحی آغاز شده و حدود ۲ ماه این پروازها ادامه خواهد داشت که پروازهای رفت حجاج از ۱۷ تیر تا ۲۳ مرداد ادامه خواهد داشت و بعد از ۱۰ روز تنفس بازگشت حجاج به کشور شروع میشود و آخرین پروازی هم که به ایران بازمیگردد ۱۷ شهریورماه خواهد بود و بدین ترتیب دو ماه تمام تمام ناوگان ایرانایر در این بخش مصروف میشود و این در حالی است که ایرانایر تعهداتی هم برای پروازهای داخلی و پرواز به دیگر کشورها داشته و این وضعیت ممکن است نارضایتیهایی را در داخل نیز ایجاد کند؛ چراکه ایرانایر دیگر نمیتواند پروازهای داخلی خود را انجام دهد.
تدبیر این است که شرکتهای هواپیمایی دیگر به کمک ایرانایر بیایند و تعهدات ایرانایر را در مورد غیر از حجاج را حتیالمقدور پوشش دهند و البته اینها همه در حالی است که شرکتهای دیگر خودشان نیز تعهداتی را داشته و دارند و مضافا باید تعهدات داخلی ایرانایر را هم برعهده بگیرند و این پیشبینی میشود که در طول این دو ماه نارضایتیهایی را در میان مسافران پروازهای داخلی و حتی پروازها به مقصد اروپا داشته باشیم، اما تلاش مسئولان این است که با کمترین خسارت و هزینه از این وضعیت عبور کنیم.
هنوز مسئولان سازمان حج سعودیها را متقاعد به پذیرش مسئولیت شهدای منا نکردهاند
فارس: رهبر معظم انقلاب همواره بر بحث تعیینتکلیف وضعیت شهدای منا تاکید داشتهاند. تاکنون چه اقدامی برای این موضوع صورت گرفته و نتیجه کار چه بوده است؟
جعفرپور: یکی از سوالات ما در آخرین نشست با مسئولان سازمان حج همین بود. مقامات سازمان حج هنوز نتوانستهاند سعودیها را قانع کنند که جانباختگان منا را به عنوان شهید حساب کنند و مسئولیت جان باختن آنها را بپذیرند. البته در رابطه با شهدای مسجدالحرام طرف سعودی مسئولیت را پذیرفته، اما در رابطه با شهدای منا همچنان مقاومت میکنند و مسئولیت را نمیپذیرند.
فارس: آیا در مورد شهدای مسجدالحرام تا کنون غرامتی به خانوادههای آنان از طرف عربستان پرداخت شده یا خیر؟
جعفرپور: اطلاعات من در این باره صد درصد نیست، اما چون طرف سعودی مسئولیت کار را پذیرفته یا غرامت پرداخت شده، یا در شرف پرداخت است. در این باره بهطور کل مسئولیت از جانب سعودیها پذیرفته شده، اما در رابطه با شهدای منا نتیجه موثری که بتوانیم به خانوادههای شهدای منا اعلام کنیم، حاصل نشده است.
فارس: کمیسیون فرهنگی همواره سفر به استانهای مختلف برای بررسی وضعیت فرهنگی استانها را در دستورکار خود دارد. چه اندازه این سفرها توانسته مفید و موثر باشد و اعضای کمیسیون توانستهاند در این سفرها گام مثبتی را برای بهبود وضعیت مسائل فرهنگی در استانها بردارند.
جعفرپور: ارزیابی من این است که این سفرها، سفرهای مفیدی است. یک جنبه این سفرها، جنبه روحی است. به عنوان نمونه یک شخصیت فرهنگی زحمتکشی مثلا در منتهیالیه هرمزگان تلاش میکند و فعالیت دارد، وقتی که میبیند تعدادی از اعضای کمیسیون فرهنگی به وی سر میزنند و به کار وی توجه نشان میدهند و کمبودهایش را بررسی میکنند، این فرد احساس میکند که غریب نیفتاده و عدهای نیز در تهران به فکر آن منطقه هستند. ما در همین رابطه سفرهایی را به کردستان، هرمزگان و... داشتهایم و بخشی از کار، دید و بازدید و آشنایی بیواسطه با شرایط میدانی مسائل فرهنگی است.
موضوع دیگر در جریان این سفرها ما نیز برداشتهایی داریم و اولویتهایی در ذهن ما ایجاد میشود که این مسائل را به وزرا تذکر میدهیم و به مسئولان وزارت ارشاد این موضوعات را منتقل میکنیم و از بعد نظارتی تذکراتی را میدهیم که ممکن است این تذکرات جهتگیریهای دستگاهها را عوض کند و اولویتها را تغییر دهد.
از سوی دیگر اعضای کمیسیون فرهنگی کمکهایی را در جریان این سفرها با خود به همراه دارند، البته پولی در اختیار مجلس نیست و این اعتبارات و پولها از بودجهای که در اختیار وزیر ارشاد قرار دارد، تخصیص داده میشود و ما از این پولها استفاده میکنیم و تشخیص میدهیم در جریان سفری که داریم، ۵ میلیون یا ۱۰ میلیون تومان میشود به فرد یا افراد موردنظر در این سفرها کمک کرد. البته این مقدار پول چندانی نیست اما برای کار آن فرد در آن شهرستان مهم است؛ چراکه بعضی وقتها در شهرستان گرههایی با ۲۰ میلیون تومان باز میشود و از این طریق ما به اندازه وسعی که داریم در این سفرها به افراد کمک میکنیم و این مجموعه از برنامهها باعث میشود ما سفرهای استانی را مثبت ارزیابی کنیم.
شاهد رویکردهای سکولار به جای رویکرد مقاومت در حوزه فرهنگی کشور هستیم
فارس: عملکرد دولت یازدهم و دوازدهم را در بعد مسائل فرهنگی در حوزههای مختلف اعم از فرهنگ عمومی، چاپ و نشر و... چگونه ارزیابی میکنید؟
جعفرپور: ارزیابی عملکرد دولت در حوزه مسائل فرهنگی را باید به دو بعد حمایتهای مادی و رویکردی تقسیم کرد؛ در بعد حمایتهای مادی میدانیم که در این چند ساله شرایط کشور، شرایط مناسبی نبوده که حمایتهای قابل قبول و قابل توجهی از مسائل فرهنگی به عمل آید و بودجههای ما همیشه بودجههایی بوده که آنچه که در مجلس تصویب میشد در عمل یا محقق نمیشد و یا درصدی از آن تحقق مییافت و اگر هم حمایت چشمگیری صورت نگرفته به خاطر شرایط عینی کشور، جامعه و مسائل پیرامونی ما بوده است.
در حوزه نگاه و رویکرد فرهنگی دولت، باید بگویم ما مولفههای قدرتی داریم که امروز هم خیلی خوب توانمندی خود را اثبات کرده؛ یکی از این موارد بحث مقاومت و توجه به فرهنگ مقاومت است. مقاومت و پایداری و فرهنگ عزتجویی است و همواره اساس دستورکار نظام هم بوده، دولت در رابطه با این موضوع کمتر از آنچه که حق آن است کار کرده و جنبههای مادی فرهنگ باید به سمتی هدایت میشد که این فرهنگ مقاومت در جامعه تقویت شود. بر همگان روشن است که طراحی دشمن ناامیدسازی جامعه است و فرهنگ مقاومت این توطئه دشمن را خنثی میکند. اینکه امروز آقای ترامپ از یک سو تحریمها را اضافه میکند و در کنار آن مذاکرهای بدون قید و شرط را مطرح میکند، برای این است که افراد را به تردید بیندازد و افرادی که استقامت و مقاومت لازم را ندارند، جزو از راهبازگشتگان میشوند و اگر دشمن بتواند در بین تعداد زیادی از مردم این تفکرش را القا کند، به هدفش رسیده و مردم خواهان توقف و خواهان بازگشت میشوند. وقتی تدبیر دشمن این است باید تدبیر ما در نقطه مقابلش باشد. ما باید به مردممان بگوییم که هیچ راهی و هیچ گزینهای به جز مقاومت نداریم و اگر قرار است فیلمهایی مورد حمایت قرار بگیرد، باید فیلمهایی از اینگونه مضامین باشند و اگر بناست سمفونی ساخته شود، باید سمفونی مقاومت ساخته شود. اگر بناست از کتاب و آثاری حمایت شود، کتاب و آثاری که در این مسیر حرکت میکنند باید حمایت شوند و ما این رویکرد را کمتر دیدهایم و رویکردهایی نسبتا خنثی و به تعبیری سکولار در حوزه فرهنگیمان دیده میشود و پرداختن به مسئله فرهنگ ضعیف و کمتر از حد انتظار بود است. ما در این شرایط بیشتر از هر چیزی به احساس عزت و احساس قدرت در میان جوانانمان احتیاج داریم.
بسیاری از دفاتر سازمان فرهنگی و ارتباطات به دلیل مشکلات مالی در حال تعطیل شدن است
فارس: کارکنان سازمان فرهنگ و ارتباطات در کشورهای مختلف درواقع سفیران فرهنگی کشور ما در این کشورها هستند. عملکرد این سفرای فرهنگی در انتقال پیام انقلاب اسلامی به کشورهای مختلف را چگونه ارزیابی میکنید و این سازمان تا چه اندازه در انجام رسالت خود توفیق داشته است؟
جعفرپور: مشخصا در بعد صدور پیام انقلاب در خارج از کشور که یکی از ابزارهای آن سازمان فرهنگ و ارتباطات است، به نظر من ما موفق عمل کردهایم و امروز پیام انقلاب ما به ویژه در کشورهای اسلامی در حوزه خاورمیانه رسیده و این هستههای مقاومتی که در لبنان، سوریه، عراق، یمن، بحرین و... شکل گرفته، ناشی از این است که پیام انقلاب اسلامی به این کشورها رسیده و آنچه را که امام خمینی(ره) در بحث رساندن پیام انقلاب به دیگر کشورها به دنبال آن بود و مقام معظم رهبری در ادامه کار بر آن تاکید داشته و دارند؛ امروز محقق شده و پیام رسیده و هستههای مقاومت شکل گرفته است.
تربیت نیرو برای حضور در جبهه مقاومت توسط سازمان فرهنگ و ارتباطات
من در ۲۲ بهمن سال گذشته در لبنان و سوریه بودم و در آنجا کارکرد مثبت سازمان فرهنگ و ارتباطات و حوزههای علمیهای که تاسیس کرده و جوانهایی را که جذب کرده بودند، دیدم. این جوانها نهتنها از کشورهای سوریه و لبنان، بلکه از کل کشورهای دنیا و کل کشورهای عربی جذب شده بودند و در بحث مقاومت در برابر داعش در خطوط اول قرار داشتند و بعضا از این طلاب شهدایی را نیز داشتهایم و سازمان فرهنگ و ارتباطات در این باره بسیار موفق عمل کرده و ارتباطات وثیقی با سران مقاومت در آن مناطق دارند و جبهه مقاومت را تغذیه فکری میکنند.
یکی از اهداف اعضای کمیسیون فرهنگی در سفرهای خارجی بازدید و دیدار با سفرا و رایزنهای فرهنگی است. ما در بعضی سفرها با این موضوع مواجه بودیم که رایزنهای فرهنگی ما در بحث تامین بودجه به شدت نگران هستند و از آنجایی که این رایزنهای فرهنگی بودجهشان ارزی است و بودجه ریالی در داخل برای تخصیص به آنها به ارز تبدیل میشود، با توجه به افزایش قیمت ارز، بودجه رایزنهای فرهنگی ما مقدار قابل توجهی کاهش پیدا کرده است و از آنجایی که مخارج بخش فرهنگی ما در خارج از کشور ارزی است و بودجه ما در اصل ریالی، لذا آنها را با مشکلات جدی مواجه کرده است.
متاسفانه به دلیل همین مشکل مالی که عرض کردم در اکثر جاها رایزنیهای فرهنگی ما در حال جمع شدن است و موارد معدودی قرار است که باقی بماند.
وزارت امور خارجه خود نیروی فرهنگی ندارد، بلکه نیروهای سازمان فرهنگ و ارتباطات تحت عنوان رایزن فرهنگی در سفارتخانههای ما البته زیر نظر سفیر فعالیت میکنند. در کشورهایی که شرایط سازمان فرهنگ و ارتباطات مطلوبتر و بهتر است، رایزنهای فرهنگی دارای ساختمانهای جداگانه هستند، اما در کشورهای دیگر رایزنهای فرهنگی در همان ساختمان سفارتخانه به کار خود مشغول هستند که البته در هر دو صورت این رایزنهای فرهنگی به لحاظ اداری زیرنظر سفیر فعالیت میکنند.
ما برای هماهنگی در حوزه فرهنگ نیازمند قرارگاه فرهنگی هستیم
فارس: ما در کشور شاهد تعدد و تکثر نهادهای فرهنگی هستیم، آیا این تعدد و تکثر در زمان پاسخگویی مشکلی را ایجاد نمیکند؟
جعفرپور: اگر این تعدد و تکثر ناشی از یک تقسیم کار باشد اشکالی ندارد، ما حتما به یک قرارگاه فرهنگی نیاز داریم تا هماهنگیهای لازم را بین دستگاههای مختلف فرهنگی به عمل آوریم. یک بار رهبر معظم انقلاب فرمودند؛ شورای عالی انقلاب فرهنگی، قرارگاه فرهنگی کشور است. باید ببینیم که این وظیفه به خوبی انجام میشود یا خیر که البته حتما کاستیهایی در این زمینه وجود دارد. به عنوان نمونه مناسبات بین شورای عالی انقلاب فرهنگی که سیاستگذار حوزه فرهنگ و فناوری است و مجلسی که در همه مسائل حق مداخله دارد، و هر دو خودشان را متولی میدانند باید چگونه تنظیم شود؟ که این یکی از سوالهای جدی امروز ماست. ما مجمع تشخیص مصلحت نظام را داریم که سیاستهای کلی نظام را ازجمله در حوزه علم و فرهنگ، از سوی مقام معظم رهبری پیشنهاد میکند و نهایتا ابلاغ میشود که این هم مرجعی است که باید در کارهای مجلس تاثیرگذار باشد و ما امروز با چند نهاد به این شکل مواجهیم که مناسبات این نهادها باید تنظیم شود و جایگاه و حوزه هر کدام باید تعریف شود. ما اگر یک مدیریت و قرارگاه فرهنگی داشته باشیم، تعدد کارگزاران فرهنگی چیز بدی نیست.